Yapay Zekaya Sorduk: Faiz Artışı Gerçekten Enflasyonu Düşürür mü?
Enflasyon nasıl düşer? Peki ya faiz artışı gerçekten enflasyonu düşürüyor mu? İşte tüm bu soruları yapay zekaya sorduk, o da yanıtladı. Peki neler mi dedi? Merak edenleri hemen içeriğimize alalım!
“Faiz artışı gerçekten enflasyonu düşürür mü?” diye yapay zekaya sorduk...
O da bize aslında bu sorunun yanıtının teoride net görünmesine rağmen pratikte ülkeden ülkeye değişebildiğini söyledi.
Teoride evet, aslında faiz artışı talebi yavaşlatır.
Faiz oranı yükseldiğinde kredi almak zorlaşır, borçlanma maliyeti artar. Bu da hem tüketicilerin hem işletmelerin harcamalarını azaltır. Talep azalınca fiyat artış hızı da düşer yani enflasyon yavaşlar.
Yüksek faiz, parayı harcamak yerine tutmaya teşvik eder.
Mevduat faizleri arttığında insanlar parasını bankada değerlendirmeyi tercih eder. Dolaşımdaki para azalır, tüketim hızı düşer. Aslında bu durum da fiyat baskısını hafifletir.
Fakat faiz artışının etkisi anında değil, gecikmelidir.
Faiz artışı kararının ekonomiye yansıması genellikle hemen olmaz, ortalama olarak 6-18 ay sürer. Yani bugün alınan bir kararın etkisi hemen görülmez. Bu yüzden sabır ve istikrarlı politika gerekir.
Bazı durumlarda enflasyonun nedeni talep değil arzdır.
Eğer fiyatlar enerji, gıda veya döviz maliyetlerindeki artıştan kaynaklanıyorsa, faiz artışı bu tür maliyet enflasyonunu doğrudan düşürmez. Bu durumda faiz artışı büyümeyi yavaşlatır ama fiyatları hemen dizginleyemez. Bu da uzun vadede enflasyonun dengelenmemesine sebep olur.
Aşırı faiz artışı ekonomik daralma yaratabilir.
Faiz çok yükselirse yatırımlar durur, üretim yavaşlar, işsizlik artar. Bu da ekonomiyi soğuturken toplumsal refahı olumsuz etkileyebilir. Yani doz çok önemlidir yüksek faiz, panzehir kadar zehir de olabilir. Burada doz gerçekten her şeyi belirler.
Beklentiler, faiz kadar güçlüdür.
İnsanlar gelecekte enflasyonun düşeceğine inanırsa, fiyat artışları da yavaşlar. Bu yüzden faiz artışı kadar merkez bankasına güven durumu da enflasyonu belirler. Hatta bu güven enflasyonda temel faktördür. Güven yoksa, faiz tek başına işe yaramaz.
Faiz artışı, yabancı sermaye girişini teşvik eder.
Yüksek faiz, yatırımcının bu ülkeye para getirmek karlı şeklinde düşünmesini sağlar. Dolar ve euro girişleri arttıkça döviz kuru istikrar kazanır; bu da ithalat maliyetlerini azaltarak enflasyonu dolaylı yoldan düşürür.
Sonuç olarak faiz enflasyonu düşürebilir ama tek başına yeterli bir unsur değildir.
Faiz artışı, enflasyonla mücadelede etkili bir araç olsa bile tek başına yeterli değildir. Bunun yanı sıra mali disiplin, üretim artışı, kur istikrarı ve güven politikası olmadan kalıcı sonuç vermez. Yani faiz çözümün bir parçasıdır ama tek başına reçetesi değildir.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın