Anayasa Mahkemesi, Devlet'in Vatandaşa Uyguladığı 'Kanuni Faiz' Uygulamasına 'Dur' Dedi
Anayasa Mahkemesi, devletin vatandaşa yapacağı geri ödemelerde uyguladığı düşük faiz hesabına 'dur' dedi. Enflasyon karşısında eriyen paranın değer kaybını önlemek amacıyla, gümrük vergisi iadelerindeki 'kanuni faiz' ibaresi anayasaya aykırı bulunarak iptal edildi. Karar 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Anayasa Mahkemesi, devletin vatandaşa tahsil ettiği parayı iade ederken uyguladığı faiz yönteminde köklü bir değişikliğe yol açacak emsal niteliğinde bir karara imza attı.
Yüksek Mahkeme, devletin alacaklarına yüksek gecikme zammı uygularken, vatandaşa yapacağı geri ödemelerde piyasa koşullarının ve enflasyonun çok altında kalan 'kanuni faiz' oranını kullanmasını anayasaya aykırı buldu. Mahkeme, vatandaşın parasının enflasyon karşısında erimesine neden olan ilgili yasa maddesini iptal etti.
Söz konusu karar, İstanbul Vergi Mahkemesi'nin Gümrük Kanunu’ndaki bir maddeye yaptığı itiraz üzerine alındı. Vergi Mahkemesi, ihtirazi kayıtla ödenen ancak daha sonra vatandaşa iade edilmesi gereken vergilerde, devletin uyguladığı faiz oranının yetersiz kaldığını belirterek konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı. Mevcut uygulamada devlet, vatandaşa geri ödeme yaparken yıllık yüzde 9 veya 12 gibi piyasa gerçeklerinden uzak, sabit bir 'kanuni faiz' oranı işletiyordu. Bu durum, enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde vatandaşın veya şirketlerin reel olarak para kaybetmesine neden oluyordu.
Dosyayı inceleyen Yüksek Mahkeme, devletin kamu alacaklarını tahsil ederken enflasyon oranlarını ve paranın değer kaybını dikkate alarak yüksek oranlar belirlediğine, ancak vatandaşa borcunu öderken bu kaybı telafi edecek mekanizmaları devre dışı bıraktığına dikkat çekti. Kararda, devletin kendi hatasından kaynaklanan iadelerde bile vatandaşın alacağını kuş gibi hafifleten düşük faiz oranlarıyla ödeme yapmasının mülkiyet hakkını ihlal ettiği vurgulandı.
Mahkeme gerekçesinde, ekonomik dalgalanmaların ve yüksek enflasyonun yaşandığı süreçlerde, sadece kanuni faiz ödenerek yapılan iadelerin, paranın satın alma gücünü korumadığına hükmetti. Oluşan bu 'ekonomik kaybın' devlet tarafından karşılanması gerektiğini belirten AYM, Gümrük Kanunu'nun 216. maddesinde yer alan 'kanuni faiz' ibaresini iptal ederek yasama organına yeni bir düzenleme yapması için işaret fişeği yaktı. Oluşacak yasal boşluğun doldurulması ve yeni sistemin kurgulanması adına iptal hükmü, Resmi Gazete'de yayımlandıktan 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın