Bir Müzik Aleti Seç, Sana Onunla İlgili İlginç Bir Bilgi Verelim!
Açtığın her şarkıda birbirinden farklı müzik aletleri kullanılıyor ve hepsini severek dinliyoruz. Dinlediğimiz şarkılarda kullanılan müzik aletleriyle ilgili ilginç bir bilgi öğrenmeye var mısın? Birini seç, biz de onunla ilgili ilginç bir bilgi verelim!
Bir müzik aleti seç bakalım!
Kemanın en eski atası aslında 16. yüzyılda İtalya’da ortaya çıkan viola da braccio!
“Keman” kelimesi de İtalyanca violinodan geliyor, yani “küçük viyola.” İlginç olan şu: Keman yapımında kullanılan meşhur “rezonans ağacı” (özellikle İtalya’daki alplerden kesilen ladin) öyle rastgele seçilmiyor. Hatta Stradivarius gibi efsane kemanların odunu, 1600’lerde yaşanan “Küçük Buzul Çağı” döneminde çok yavaş büyüyen ağaçlardan elde edilmiş. Bu da odunun daha yoğun ve dengeli liflere sahip olmasını sağlamış.
Kastanyet aslında kestane kelimesine dayanıyor!
Kastanyet aslında çok eski bir çalgı; kökeni Antik Yunan’a kadar gidiyor. Yunanlılar bu tip tahta vurmalı çalgılara “krotalon” diyormuş. Bugünkü kastanyetler genelde sert ağaçlardan (abanoz, zeytin, maun gibi) yapılıyor. İspanyol kültürüyle özdeşleşmiş olsa da aslında Fenikeliler zamanında Akdeniz kıyılarında da kullanılıyormuş. Hatta adının kökeni “kastanya” yani “kestane” kelimesine dayanıyor, çünkü şekli kestaneyi andırıyor. 🌰
Piyano aslında sandığımız kadar eski değil!
1700’lerin başında İtalya’da Bartolomeo Cristofori tarafından icat ediliyor. Öncesinde klavsen vardı ama onun tuşları ne kadar bastığına göre farklı ses çıkarmazdı. Cristofori’nin aklına tuşlara bağlı küçük çekiçler koymak geliyor ve böylece piyanonun adı da doğuyor: İtalyanca “gravicembalo col piano e forte” yani “yumuşak ve güçlü çalabilen klavsen.” Bugün kullandığımız kısa hali piano da buradan geliyor.
Didgeridoo yaklaşık 40 bin yıldır Avustralya Aborjinleri tarafından çalınan bir çalgı!
İlginç olan şu: Bu uzun borular ağaç kesilerek yapılmıyor, termitlerin içini oyduğu okaliptüs gövdeleri toplanıyor. Yani aslında doğa “ön hazırlığı” yapıyor. Ses çıkarmak için kullanılan teknik de özel: “circular breathing” (dairesel nefes alma). Bu yöntemle çalgıcı, bir yandan nefes alırken bir yandan da dudaklarıyla titreşim üretmeye devam ediyor. Bu sayede kesintisiz, bazen saatler süren tek bir ses çalınabiliyor.
Klasik gitarın telleri bir zamanlar bağırsaktan yapılıyordu!
'Gut strings' olarak bilinen bu teller, koyun veya sığır bağırsağından elde edilirdi. Günümüzde ise bu teller daha dayanıklı ve istikrarlı olan naylon veya metal malzemelerden üretiliyor. Bu telli enstrümanların ne kadar eski ve ilginç bir geçmişi olduğunu gösteren şaşırtıcı bir detay.
Davul bir zamanlar hayvan derisinden yapılıyordu!
Davulların derisi, bir zamanlar tahmin edebileceğiniz gibi hayvan derisinden yapılıyordu. Ama artık çoğu davulun zarı plastikten üretiliyor. Bu sayede hem daha dayanıklı, hem de nem ve sıcaklık değişikliklerine karşı daha dirençli oluyor. Böylece davulcu için akort ayarı yapmak ve korumak çok daha kolaylaşıyor.
Çello ve at kılı arasında bir bağlantı var!
Çello aslında kemanın büyük kuzeni gibi. 16. yüzyılın ortalarında İtalya’da ortaya çıkıyor ve ilk adı violoncello, yani “küçük büyük viyola.” İlk başta çok daha iriymiş ve ayakta çalınıyormuş. 18. yüzyılda boyutu küçültülerek bugünkü hâline getiriliyor. Malzeme konusunda da enteresan bir detay var: Çello yapımında kullanılan yayların telleri uzun süre at kuyruğundan yapılmış. Hatta iyi bir ses için at kuyruğunun kışın çıkan kılları tercih edilirmiş, çünkü daha sert ve dayanıklı olurmuş.
Trompetlerin üzerinde bulunan üç ana tuş, aslında sonradan eklendi!
Günümüzde modern trompetlerin üzerinde gördüğümüz üç ana piston (tuş), aslında enstrüman tarihinde oldukça yeni bir eklenti. Trompetler bu pistonlar icat edilmeden önce tek bir boru ve borunun içindeki hava akışını kontrol eden bir çalıcı dudaklarıyla sınırlı bir şekilde çalınıyordu. Bu durum müzisyenlerin sadece doğal armoni serisindeki notaları çalabileceği anlamına geliyordu. Yani, bir trompet sanatçısının bir şarkıyı çalması için farklı boylarda birden fazla trompete ihtiyacı olabilirdi! Pistonların eklenmesiyle trompet, çok daha geniş bir müzik yelpazesine sahip, tam teşekküllü bir enstrüman haline geldi.
Arp aslında hem çok eski hem de teknolojik bir müzik aleti!
Arp, bilinen en eski telli çalgılardan biri. İlk örnekleri Mezopotamya ve Antik Mısır’da, yaklaşık 5 bin yıl önce kullanılmış. O dönemki arp’lar günümüzdeki gibi kocaman değildi, daha çok küçük yay şeklindeydi. İsminin kökeni de ilginç: “Harpan” eski Cermen dillerinde “teli çekmek” anlamına geliyor. Bugün kullanılan konser arplarında ise 47 tel ve 7 pedal var. Pedallar sayesinde bir anda farklı tonlara geçilebiliyor, yani aslında arp göründüğünden çok daha “teknolojik” bir enstrüman.
Gamelan, Javanese dilinde “vurmak, dövmek” anlamına geliyor!
Gamelan, Endonezya’nın Java ve Bali adalarına özgü bir toplu çalgı orkestrası. Orkestradaki enstrümanların çoğu bronzdan yapılmış: gonglar, metallofonlar ve çanlar… Bu yüzden sesleri hem güçlü hem de rezonanslı. Tarih boyunca tapınak törenlerinde ve kraliyet saraylarında kullanılmış; her çalgının kendine özgü ritmi ve yeri vardı.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın