Çin'in "Pirinç Çalıyorlar" Diye Serçelerle Girdiği İlginç Savaş: Sonu İyi Bitmedi
1958’de Çin, 'Büyük İleri Atılım' adını verdiği iddialı bir kalkınma planına girişti. Mao Zedong liderliğindeki Komünist Parti, halkı üretim, tarım ve hijyen alanında seferber etti. Ancak bu planın bir parçası olarak başlatılan 'Dört Haşere Kampanyası' (Four Pests Campaign), tarihin en trajik çevre felaketlerinden birine dönüştü.
Gelin, Çin için sonu hiç de iyi bitmeyen bu sözde savaşın detaylarına bakalım...
Kampanyanın amacı, hastalık taşıyan hayvanları yok edip tarım verimliliğini artırmaktı ancak listeye serçeler de dahil edildi.
Gerekçe oldukça basitti: Serçeler pirinç tarlalarındaki tahılları yiyor ve üretimi düşürüyordu. Devletin çağrısıyla milyonlarca insan ellerine tencere, tava, sopa ve silah aldı. Her yaştan vatandaş serçeleri öldürmek için seferber oldu.
Kentlerde tencerelere vurularak saatlerce gürültü çıkarıldı; serçeler korkudan uçamaz hale gelip yorgunluktan gökten düşüyordu. Yuvadan alınan yumurtalar kırılıyor, yavrular öldürülüyor, milyonlarca kuşun nesli birkaç yıl içinde yok oluyordu.
Sayılar akılalmaz: 1 milyar serçe öldürüldü...
Resmi kayıtlar, kampanyanın güya 'başarıyla' sonuçlandığını gösteriyordu. 1,5 milyar fare, 1 milyar serçe, 220 milyon kilo sinek ve 24 milyon kilo sivrisinek yok edilmişti. İlk bakışta halk kendini zafer kazanmış gibi hissediyordu.
Ancak kısa sürede doğanın dengesi bozuldu. Çünkü serçeler yalnızca tahıl yemiyordu, zararlı böcekleri de yiyordu. Serçelerin yok edilmesiyle birlikte çekirge ve diğer tarım zararlılarının sayısı patladı. Tarlaları kaplayan çekirge sürüleri, serçelerin yediğinden çok daha fazla tahılı yok etti. Çin’in tarım üretimi bir anda çakıldı.
Serçelerin yok edilmesiyle başlayan ekolojik çöküş, birkaç yıl içinde korkunç bir kıtlığa dönüştü.
Çekirgeler bütün mahsulleri yedi, üstüne kuraklık ve seller de eklenince tarım üretimi dibe vurdu. 1959’da üretim yüzde 15 azaldı, 1 yıl sonra bu oran yüzde 70’e ulaştı.
Kısa sürede ülkenin her yerinden açlık haberleri gelmeye başladı. 'Büyük Çin Kıtlığı' olarak anılan bu dönem, 20 milyondan fazla insanın ölümüne yol açtı. Bazı kaynaklara göre sayı, 40 milyona kadar çıkıyordu. Her şey, doğanın dengesini anlamadan atılan bir adımın sonucu olmuştu.
Serçesiz tarım politikası rafa kalktı ama bedeli ağır oldu.
Bilim insanları 1959’da ölü serçeler üzerinde otopsi yaparak büyük hatayı ortaya çıkardı. Kuşların midelerindeki yiyeceklerin çoğu tahıl değil, böcek artıklarıydı. Serçelerin aslında ekinleri koruyan bir rolü vardı.
Gerçek ortaya çıkınca hükümet kampanyayı sonlandırdı ve serçeler, hedef listesinden çıkarıldı. Yerine tahtakuruları eklendi. Ancak bu karar çok geçti. Çin, ekolojik felaketin etkilerini yıllarca taşıdı...
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
İngiltere'deki Bazı Evlerin Penceresi Neden Tuğladan Yapılmış?
Kulağa Kurgu Gibi Gelse de Tarihte Yaşanmış En Garip 8 Olay
Kanuni Sultan Süleyman’ın Kalbi Neden Başka Bir Yerde Gömülü?
Yorum Yazın