Denizlerin Gizli Kahramanları Tehlikede! Mercanlar Yok Olursa Neler Olur?
Belgesellerde görüp “Ne kadar güzel, ne kadar büyüleyici!” dediğimiz mercanlar aslında sadece göz kamaştıran renkleriyle değil, hayat kurtaran rolleriyle de hayranlık uyandırıyor. Deniz yaşamının yüzde 25'ine ev sahipliği yapan mercanlar on binlerce yıldır denizlerin derinliklerinde yaşıyor, binlerce canlıya ev sahipliği yapıyor, iklim değişikliğine dair ipuçları barındırıyor, tüm ekosistemi sırtında taşıyor ve aslında hepimizin geleceği için hayati önemde görevler üstleniyor.
Ekosistemi ayakta tutan mercanlar, yaklaşık 400 farklı deniz canlısı türüne ev sahipliği yapıyorlar! Geçmişte yapılan bir araştırmada ise ölü bir sert mercan kolonisi içinde dahi tam 397 farklı türün yaşadığı tespit edilmiş!
İşte bu kadar değerli olan bu canlılar - evet, canlılar! - , günümüzde çok büyük bir tehdit altında; İklim değişikliği, deniz kirliliği, trol avcılığı, süs eşyası merakı, akvaryum ticareti ve daha nicesi yüzünden endemik siyah ve taş mercanlar her geçen gün yok oluyor. Peki, nesli tükenmekle karşı karşıya olan bu mercanları korumaz ve kaybedersek dünyamıza ne olur hiç düşündünüz mü?
Biz düşündük, gelin anlatalım…
Siyah mercanlar sadece “canlı” değil, ekosistemin canlılık anahtarları

Siyah mercanlar, yüzlerce tür ve binlerce deniz canlısı için barınak, üreme ve beslenme alanı sağlayan karmaşık yapılı özel canlılardır. Hatta bazı türler için biyolojik çeşitliliğin korunmasında kritik önem taşırlar. Yani bir siyah mercan yok olursa onunla birlikte birçok canlı türü de yok olur!
Yavaş büyüyorlar, hızlı kayboluyorlar…

Normalde oldukça uzun ömürlü olan siyah mercanlar, yılda sadece birkaç milimetre büyüyor. Onları yok etmek bir saniye, ama yeniden oluşmaları yüzlerce yıl sürebilir.
Yaşayan fosil niteliğinde, tarihi canlılar

Bazı siyah mercan kolonileri on binlerce yıl öncesine dayanıyor. Yani bir siyah mercanı öldürmek, adeta doğanın bir arşivini silmekle eş değer...
Taş mercanların oluşturduğu resif “ormanları”nın yok olması, kıyı topluluklarını da doğrudan etkiler!

Taş mercanlardan meydana gelen resifler, deniz ekosisteminin ana iskeletini oluşturan “ormanlar”dır. Karbon tutma ve ekosistemin sürdürülebilirliği gibi kritik rolleri vardır. Onlar olmazsa, deniz yaşamı ve beraberinde birçok yaşam sistemi çöker.
Resifler, aynı zamanda dalga enerjisini kırarak kıyıların korunmasını sağlar. Taş mercanları kaybedersek, fırtına ve erozyon riski de katlanarak artar. Bu, insanlar da dahil milyonlarca canlı için yaşam alanının yok olması anlamına geliyor!
Mercanları Korumak 🤝 Geleceğimizi Korumak

Denizlerin bu eşsiz hazinelerini korumak için artık daha fazla geç kalamayız. Çünkü onları korumak, geleceğimizi korumak demek!
Tam da bu yüzden TÜDAV ve Türkiye İş Bankası, Marmara Denizi ve Kuzey Ege'de Marmara Adası, Gökçeada ve Bozcaada civarında bulunan, denizlerin her noktasında yaşamın sürekliliğini sağlayan ve tüm gezegenimiz için hayati öneme sahip siyah ve taş mercanları korumak adına yeni bir projeye başladı.
2023 yılında başlattıkları “Denizlerin Geleceği: Deniz Çayırları” Projesinin devamı niteliğindeki “Denizlerin Ormanları: Mercanlar” adlı bu projeyle endemik siyah ve taş mercanların yaşam alanları haritalanacak, iklim krizinin etkileri takip edilecek, hayalet ağlar temizlenecek, yasa dışı avcılığa karşı balıkçılarla el ele verilecek. Hatta 3 yıl sürecek bu projede, bu bölgelerdeki okullarda düzenlenecek seminerlerle genç nesiller de bilinçlendirilecek. Kısacası, denizlerin hafızası olan mercanlar artık yalnız kalmayacak!
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!