Doğuştan Görme Engelli Kişiler Neden Şizofren Olmaz?
Doğuştan görme engelli bireylerin şizofreni yaşamadığını duymak sizi şaşırttı mı? Ama bilim insanları tam da bu noktada önemli bir gerçeğin peşine düştü. Çünkü bu durum sadece sonradan gelişen görme kayıpları için geçerli değil. Araştırmalara göre doğuştan kör olan hiç kimse şimdiye dek şizofren teşhisi almadı. Bunun nedeni ise bambaşka bir yerden çıkıyor, gelin bakalım...
İlginç bulgu, Frontiers in Psychology dergisinde yayımlanan bir makalede ele alındı.

Bilim insanları, doğuştan gelen görme kaybının beyin gelişimini belirgin şekilde etkilediğini ve bunun da şizofreniye karşı koruma sağladığını öne sürüyor. Körlükten değil, körlüğün neden olduğu beyin değişimlerinden bahsediyoruz.
Görsel deneyimden yoksun kalmak, beynin görme merkezinin farklı şekillerde gelişmesine neden oluyor. Örneğin doğuştan kör bireylerin beyin korteksi, şizofren bireylerin aksine daha kalın çünkü görsel deneyim eksikliği, normalde gerçekleşen 'beyin budama' sürecini sınırlıyor.
Körlük otizme yol açabiliyor ama şizofreniye neden olmuyor. İyi de neden?

Doğuştan kör bireylerde otizm benzeri belirtiler görülebiliyor. Yani sosyal etkileşimde zorluklar, hatta bazı vakalarda savant sendromu (üstün müzik yeteneği gibi) ortaya çıkabiliyor. Ama bu şizofreni ile aynı şey değil. Şizofrenide kişi, gerçeklikten kopma ve halüsinasyon gibi aşırı zihinsel yorumlamalar (mentalizm) yaşar.
Buna karşılık, otizmde birey daha mekanik ve duyusal odaklı düşünür. Bilim insanları işte tam bu noktada 'zihinsel karşıtlık modeli'ni öne sürüyor. Yani otizm ve şizofreni iki zıt kutup olabilir.
Körlükle şizofren olmamanın alakası nedir peki?

Kör bireyler, göz teması kuramadıkları için başkalarının ne düşündüğünü göz hareketlerinden çıkaramazlar. Bu durum, onların zihinsel çıkarım becerilerinde farklılıklara yol açabilir. Ancak bu eksikliği, dokunma veya işitme gibi diğer duyularla kapatırlar. Örneğin Braille alfabesini okumak için dokunma duyusunun hassaslığı büyük önem taşır. İşte gelişmiş duyusal algılar, şizofreniye yol açabilecek aşırı zihinsel yorumlamaların önüne geçebilir.
Görme engeli, özellikle doğuştan olduğunda, beynin gelişimini bambaşka bir yöne çekiyor. Görsel girdilerin eksikliği, beynin daha az karmaşık ama daha dengeli bir şekilde organize olmasına yol açabiliyor.
Bu da şizofreniye yatkınlık oluşturan bazı aşırı bağlantıların ya da zayıf bölgelerin hiç oluşmamasını sağlıyor. Bilim insanlarının “kognitif rezervi güçlendirme” olarak adlandırdığı durum, erken yaşta gelişen körlüğün psikozdan koruduğunu düşündürüyor.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Yorum Yazın