BBC'ye Göre Filistin'in Büyük Devletler Tarafından Tanınmasının Anlamı Ne?
Geçtiğimiz günlerde 80. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda pek çok ülke Filistin'i devlet olarak tanıdıklarını açıklamıştı. Belçika, Lüksemburg, Malta, Andorra, Monaco, Kanada, Avustralya ve Portekiz'in yanısıra dikkat çeken ülkelerden ikisi Birleşik Krallık (İngiltere) ve Fransa oldu. Çünkü bu ülkeler Çin, Rusya ve ABD ile birlikte BM'nin daimi güvenlik üyesi olan 5 ülkeden ikisi.
Peki devlet olarak tanınmak ne anlama geliyor? Diplomatik olarak Filistin'e bir faydası olacak mı? İsrail'in saldırıları karşısında baskı oluşturacak mı? Gazze'deki insani krize karşı bir çözüm olacak mı?
İngiltere Başbakanı Keir Starmer geçtiğimiz gün iki devletli çözümü desteklediğini şöyle açıklamıştı.
“Ortadoğu’da büyüyen dehşet karşısında barış ve iki devletli çözüm ihtimalini canlı tutmak için harekete geçiyoruz. Bu, güvenli bir İsrail’in yanında yaşanabilir bir Filistin devleti anlamına geliyor”
İsrail başbakanı Binyamin Netenyahu ve ABD Başkanı Donald Trump ise Filistin'in devlet olarak tanınmasına karşı çıkmış, bunu uluslararası arenada Hamas'a ödül olarak yorumlamıştı.
Peki Filistin'in devlet olarak tanınması ne anlama geliyor?
BBC'nin analizine göre Filistin, bazı konularda mevcut bir devlet olsa da bazı konularda devlet olarak sayılmıyor. Diplomatik tanınırlığı, temsilcilikleri hatta spor müsabakalarına sporcu gönderme hakkı olsa da uluslararası arenada kabul edilmiş sınırları, başkenti ve resmi bir ordusu mevcut değil. Bunun sebebi ise İsrail'le yıllardan beri süren ihtilaf.
Ayrıca Filistin'in doğu kısmında kalan parçası Batı Şeria'da sistematik bir İsrail işgali var toprakları ve kendi halkı üzerinde tam yetkiye sahip değil.
BBC'ye göre bu durum sahadaki durumu değilştirmeyecek. Ancak siyasi ve ahlaken Filistin'e bir moral ve güçlü bir destek anlamına geliyor.
İki devletli çözüm nedir?
İsrail-Filistin ihtilafına önerilen en yaygın barış formülü olan iki devleti çözüm fikri 1967 sınırları esas alınarak ortaya atıldı. İsrail’in yanında bağımsız bir Filistin devleti kurulması bir çözüm olarak sunuldu. Bu çözüm planına göre İsrailliler güvenli bir şekilde kendi ülkelerinde yaşarken, Filistinliler de Batı Şeria ve Gazze’de başkenti Doğu Kudüs olan egemen bir devlete sahip olabileceklerdi. Ancak Kudüs'ün statüsü, mülteciler ve İsrail'in sistematik bir şekilde işgal ettiği topraklar 'iki devletli çözüm' teorisini zora soktu.
BBC'nin analizine göre Filistin'in pek çok önemli devlet tarafından tanınması şimdilik sahaya etki etmeyecek olsa da diplomaside bir zafer kazandığı anlamına geliyor.
Uzun vadede bunun İsrail ve Filistin yönetiminin masaya oturduğu senaryoda Filistin yönetimini güçlendirecek bir hamle olabileceği konuşuluyor. İleride Filistin'in Birleşmiş Milletler'de üye olmayan gözlemci statüsünden çıkarılıp tam üye olması konusunda baskı yaratabilir.
Filistin'in devlet olarak tanınmasının Gazze'deki ablukayı tam anlamıyla durdurmasa da hafifleteceği yorumlarının yapılmasına neden oldu.
Birleşmiş Milletler'de kaç ülke Filistin'i tanıyor?
193 BM üyesi devletin yaklaşık 157’si Filistin'i tanıyor. Bu da %70'ten daha büyük bir orana tekabül ediyor. Birleşmiş Milletler'in Rusya, Çin, İngiltere, ABD ve Fransa olmak üzere 5 daimi güvenlik konseyi üyesi var. 1988'de Rusya (o dönemin SSCB'si) ve Çin'in tanımasıyla Filistin'i tanıyan daimi üye sayısı ikiydi. Geçtiğimiz hafta alınan kararlar ve İngiltere ve Fransa'nın çıkışıyla Filistin'i tanıyan daimi üye sayısı dörde yükseldi. Bu da Trump yönetimindeki ABD'yi güvenlik konseyinde bu konuda yalnız bıraktı.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir;
Yorum Yazın