Köpekler Kanser Olan Bir İnsanı Anlayabilir mi?
Sadık dostlarımız köpekler yalnızca refakatçi ya da hizmet hayvanı değil. Onların inanılmaz koku alma gücü yıllardır uyuşturucu ve bomba tespitinde kullanılıyor. Aynı özellik, bazı hastalıkların erken fark edilmesinde de rol oynuyor. Son yıllarda yapılan çalışmalar, köpeklerin kanseri de önceden algılayabildiğini gösteriyor. Hem laboratuvar araştırmaları hem de gerçek vakalar, köpeklerin kanser hücrelerinin bıraktığı özel kokuları tespit edebildiğini ortaya koyuyor.
Köpeklerin burnunda 125 ila 300 milyon arasında koku reseptörü bulunuyor
İnsanlarda bu sayı yaklaşık 5 milyon. Bu fark, köpeklerin kokuları insanlardan binlerce kat daha hassas algılayabilmesini sağlıyor. Araştırmalar, köpeklerin hastalıkların ürettiği kokuları trilyonda bir oranında dahi ayırt edebildiğini ortaya koydu.
Yani bir köpek, bir hastalığın yaydığı kokuyu olimpik boyutlarda iki havuz dolusu suya karışmış tek bir şeker tanesi kadar düşük yoğunlukta bile algılayabiliyor.
Kanser vakalarında köpeklerin rol aldığı örnekler de var elbette.
Tıp literatüründe köpeklerin sahiplerindeki kanseri fark etmesiyle ilgili pek çok vaka kayda geçti. Bazı köpekler, sahiplerinin ciltlerindeki melanom lezyonlarını sürekli koklayarak ya da yalamaya çalışarak dikkat çekti. Yapılan kontrollerde, bölgelerin gerçekten kanserli olduğu anlaşıldı.
Bir başka örnekte, Lauren Gauthier isimli bir kadın, burnundaki şişliği sürekli koklayan köpeğinin davranışı sonrası doktora gitti ve bazal hücreli karsinom teşhisi kondu. Yine Claire Guest isimli araştırmacı, köpeğinin göğsüne sürekli patisiyle dokunması sonucu fark ettiği kitleyi kontrol ettirdiğinde malign tümör ortaya çıktı.
Hangi kanser türlerini fark edebiliyorlar?
Araştırmalarda köpeklerin yalnızca cilt kanseri değil, akciğer, meme, mesane, prostat, bağırsak, rahim ve rahim ağzı kanserlerinde de fark yaratabildiği görüldü. Bunun nedeni, kanserli hücrelerin “uçucu organik bileşikler” (VOC) adı verilen özel kokular üretmesi.
Köpekler bu kokuları nefeste, idrarda, terde ya da dışkıda tespit edebiliyor. Örneğin bazı çalışmalarda köpekler, akciğer kanserini hastaların nefes örneklerinden, mesane kanserini ise idrar örneklerinden başarıyla ayırt etti.
Bilimsel kullanım mümkün mü peki?
Araştırmalar umut verici olsa da köpeklerin rutin kanser taramalarında kullanılabilmesi için daha çok çalışmaya ihtiyaç var. Uzmanlara göre köpekler hangi kokuyu aldıklarını doğrudan söyleyemediği için sonuçlar her zaman kesinlik taşımıyor. Bu yüzden bilim insanları köpeklerin koku alma mekanizmasını taklit eden “elektronik burun” teknolojileri geliştirmeye yöneldi.
İsrail’de yürütülen bir klinik çalışmada, bu cihazların kanser hastalarının nefesinden yayılan kokuları ayırt edebilmesi test ediliyor. Massachusetts Institute of Technology ve İngiltere’deki Medical Detection Dogs ekibi de köpeklerin öğrettiklerini yapay zeka sistemlerine aktarmak için çalışmalar yürütüyor.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
Yorum Yazın