Ses Frekansları İnsan Psikolojisini Nasıl Etkiliyor?
Müzik dinlemenin psikolojimizdeki etkisini birkaç sefer konuşmuştuk ama bu sefer frekansları ele alacağız. Bas ya da tiz olması hiç fark etmez. Kulaklarımızın duyduğu her titreşimi aslında sadece müzik değil, biraz da ruh hâlimizle oynayan bir oyuncu olarak düşünebiliriz. Peki nasıl oluyor bu?
Günlük ruh hâlimizin frekansı var desek?
Her gün kulaklarımıza bir sürü ses doluyor. Yürürken duyduğumuz o minibüs gürültüsünden tutun da favori şarkının en sevdiğin bas geçişine kadar. İşin ilginç tarafı bu sesler sadece kulakta kalmıyor. Ruh hâlini etkileyen, bazen gevşeten ve bazen gerginleştiren mikro etkilerle dolular. Bilim insanları da bu konuda boş durmamış ve frekansların psikolojimiz üzerindeki etkilerini epey araştırmışlar.
Düşük frekanslı sesler biraz derin hissettiriyor. Peki ama neden?
Yaklaşık 20–60 Hz arası seslere “derin bas” deniyor. Vücudumuzun hissettiği titreşimleri düşünün. İşte onlar bu aralıktan. Özellikle sinema salonlarında gerilimi artırmak için bu frekanslar kullanılır. Kalbin birden hızlanıyorsa sebebi sadece izlediğin sahne olmayabilir.
20 Hz’in altına inince işler biraz karışıyor.
Bu frekanslara “infrases” deniyor ve kulağın çoğu zaman duymasa da vücut bu titreşimleri algılıyor. Fazla maruz kalınca baş ağrısı ve gerginlik hissi gibi etkiler yapabiliyor. Bazı korku filmlerinin arka plan seslerinde bu frekanslar özellikle kullanılıyor. Yani tüylerini diken diken eden şey bazen sahne değil, sesin kendisi.
Bahsedilen seslerin terapide kullanıldığını söylesek?
Düşük frekanslar, bazı ses terapilerinde gevşeme amaçlı tercih ediliyor. “Sound bath” denen uygulamalarda bu sesler sayesinde insanlar daha huzurlu hissettiklerini söylüyor. Yani bas seslerin gerçekten yatıştırıcı bir tarafı da var.
Peki neden tiz sesler bazen içimizi daraltır? Yüksek frekans = Yüksek gerginlik mi?
4.000 Hz ve üzeri sesler genellikle daha keskin ve dikkat çekici oluyor. Fazlası baş ağrısı yapabilir ve huzursuzluk yaratabilir. Ofisteki telefonun zırıltısından tut kulak tırmalayan alarm seslerine kadar hep bu frekanslar iş başında.
Ultrasonik seslere maruz kalmak zararlı ama "zararlı olabilir" diyeceğiz. Sebebini birazdan anlayacaksınız.
20.000 Hz'in üstü zaten kulağımızın duymadığı bir alan. Ama çok yoğun maruz kalındığında vücut tepki verebiliyor: kulak çınlaması, mide bulantısı, hatta baş ağrısı gibi.
Bu seslerin faydası var mı?
Evet. Ses mühendisleri, bu frekanslarla dikkat artırıcı sesler üretiyor. Yani yeteri kadar kullanıldığında odaklanmayı bile destekleyebilir.
Şimdi gelelim "Binaural Beats" denen şeye. Ruh hâlimize nasıl bir etkisi var?
Kulağın birine 440 Hz, diğerine 444 Hz veriliyor ve beyin aradaki farkı (yani 4 Hz) yeni bir ritim olarak algılıyor. Buna “binaural beat” deniyor. “Odaklanmamı artırdı.” diyen de var, “Hiçbir işe yaramadı.” diyen de. Kimi araştırmalar bu ritimlerin rahatlama, odaklanma ve uykuya dalma gibi etkileri olabileceğini söylüyor. Ama kesin ve net bir “Evet, çalışıyor.” diyen yok henüz. Yani biraz kişisel deneyime bağlı.
Frekanslar sadece ses değil, biraz da his diyebiliriz.
Tibet çanakları, gonglar, titreşimli kristal kaseler... Bunlar sadece estetik sesler çıkarmıyor, aynı zamanda titreşim terapisi de sunuyorlar. Özellikle “sound bath” (ses banyosu) gibi uygulamalarla birçok insan kaygı seviyesinin düştüğünü, kendini daha huzurlu hissettiğini söylüyor.
Müzik terapisi kısmı da çok benzer. Özellikle klasik veya ambient müzikler, belli frekans aralıklarıyla sinir sistemini sakinleştiriyor. Ama her bireyin etkilenme şekli farklı. Kimisi için Mozart’tan sonra dünya toz pembe olurken başkası “Beni daha da gerdi.” diyebilir.
"Binaural Beats" deneyini kendi kendine yapmak istersen sessiz bir ortamda kulaklığını takıp deneye başlayabilirsin. Merak etme, bu ses zaten çok kısık. Deneyimlerini bizimle paylaşmayı unutma!
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın