Bu Kadar Gösterişli Olmasına Rağmen Neden Çoğu Ülkenin Bayrağında Mor Yok?
Bayraklara baktığımızda parlak sarılar, kırmızılar, yıldızlar ve hatta ejderhalar bile görebiliyoruz ama mor rengi bulmak neredeyse imkansız. Oysa mor, tarihi boyunca hep lüksün ve gücün sembolü olarak görülmüş. Peki ama neden bu kadar görkemli bir renk, ülkelerin ulusal simgelerinden dışlanmış gibi duruyor? Tesadüf mü yoksa arkasında yatan gerçek çok daha mantıklı mı? Bu gizemi çözdüğümüzde, morun neden uzak tutulduğunu çok daha iyi anlayacağız.
Mor rengin bayraklarda görünmemesinin nedeni estetik değil, ekonomi!
Her ne kadar bazı kaynaklarda morun kraliyetle özdeşleştirilmiş olması nedeniyle cumhuriyetçi ülkeler tarafından tercih edilmediği söylense de yalnızca bir teori. Asıl neden çok daha tanıdık, mor kumaş üretimi tarih boyunca inanılmaz pahalıydı! Özellikle 16. ve 17. yüzyıllarda bu rengi taşıyan kumaşlar o kadar pahalıydı ki yalnızca kraliyet ailesi ve en zengin kesim bu lükse erişebiliyordu.
Hatta İngiltere Kraliçesi Victoria, yürürlüğe koyduğu 'görkem yasaları' ile mor rengi yalnızca kraliyet ailesinin giymesine izin veriyordu. Yani durum öyle bir boyuttaydı ki sırf yanlış renk giydiğiniz için yasalara aykırı davranmış sayılabiliyordunuz!
Bu kadar pahalı olmasının arkasında ise gerçekten ilginç bir süreç yatıyor.
Mor boya üretiminin geçmişi, günümüz Lübnan’ında yer alan antik Fenike kenti Tyre’a dayanıyor. Bölgedeki halk, 'spiny dye-murex' isimli deniz salyangozlarının iç salgılarından mor boya elde ediyordu. Binlerce salyangoz toplanıyor, kabukları kırılıyor ve içlerinden çıkan sümüksü madde güneş ışığına maruz bırakılıyordu.
Bu sıvı önce beyaz, sonra yeşilimsi sarı, ardından kırmızı ve en sonunda zengin, parlak mor bir renge dönüşüyordu. 'Tyrian Purple' adı verilen bu boya o kadar zor elde ediliyordu ki sadece 1 gramı için binlerce salyangoz gerekiyordu haliyle bu boya, altından bile daha değerliydi!
Peki mor artık pahalı değilse neden hala bayraklarda yok?
Aslında morun kaderi, bir kimya öğrencisinin yanlışlıkla yaptığı keşifle değişti. 1856 yılında; 18 yaşındaki William Henry Perkin, sıtma tedavisinde kullanılan kinini üretmeye çalışırken tesadüfen sentetik mor boyayı keşfetti. Bu keşif sayesinde mor, halkın da erişebileceği bir renge dönüştü; Perkin hem bu yöntemi patentledi hem de fabrikalaşarak üretimi yaygınlaştırdı.
Ancak ne yazık ki bu gelişme biraz geç kaldı. Ülkelerin büyük çoğunluğu bayraklarını 1900’lerden önce tasarlamıştı ve mor artık uygun fiyatlı hale geldiğinde, tasarımlar çoktan resmileşmişti. Günümüzde 1978’de kabul edilen Dominika bayrağında küçük bir mor detay yer alıyor ve o da oldukça zar zor fark edilebilecek kadar az.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
Doğayı Evlat Bilen, Bir Şehri Elleriyle Yeşerten Efsane: Manisa Tarzanı
Arı Sokması Halk Arasında Söylendiği Gibi Faydalı mı?
Bizdeki Ekmek Gibi: Asyalılar Neden Neredeyse Her Öğün Pirinç Tüketiyor?
Yorum Yazın
Milli maçlarda bizim ülkeye falan yenilince "mosmor oldular" diye gazete manşetlerine çıkmamak için:)
katar bayrağı mora yakin bir renk aslinda