Sokak Kedilerinde Sıkça Gördüğümüz "FIP" Hastalığı Nedir?
Kimi zaman dışarıda gördüğümüz, az önce mama verdiğimiz o tatlı kedinin bir sonraki gün halsizce bir köşede yattığını fark edebiliyoruz. Ateşi var gibi görünür, iştahsız olur, bazen karnı anormal şekilde şişer. Birkaç gün içinde daha kötüleşir ve ne yazık ki çoğu zaman biz ne olduğunu bile anlayamadan kaybolur ya da hayatını kaybeder. İşte bu gibi durumların altında yatan en yaygın ve tehlikeli nedenlerden biri “FIP” yani kedilerde enfeksiyöz peritonit hastalığı olabilir. Son dönemlerde sıkça duyulmaya başlanan bu hastalık, aslında yıllardır kedilerin hayatını sessizce tehdit ediyor.
Bu hastalık nereden çıktı ve kediler FIP’i nasıl kapıyor?
FIP’in arkasında yatan virüs aslında kedilerde çok sık rastlanan, genellikle zararsız bir tür olan kedi koronavirüsü. Ancak bazen bu virüs mutasyona uğruyor ve ölümcül hale gelen FIP virüsüne dönüşüyor. Virüs kediler arasında genelde dışkı yoluyla, aynı tuvaleti kullanmalarıyla, mama ve su kaplarını paylaşmalarıyla ya da birbirlerini yalarken kolaylıkla yayılabiliyor.
Özellikle yavru kedilerde ya da yaşlı olanlarda bağışıklık sistemi yeterince güçlü değilse bu virüs hızla etkili olabiliyor. Öyle ki bazı uzmanlara göre bu virüs, anne kedi tarafından doğmamış yavrulara bile bulaşabilir fakat hala araştırma aşamasında. Yani FIP tek bir temasla bulaşmıyor ama bir arada yaşayan kediler arasında yavaş yavaş yayılma ihtimali var.
Belirtileri ne? Nasıl anlarız? Ne yazık ki çoğu zaman anladığımızda geç kalmış oluyoruz.
FIP hastalığının sinsiliği burada devreye giriyor çünkü belirtileri başta çok genel: ateş, halsizlik, iştahsızlık… Hatta bazı kedilerde hiçbir belirti bile görünmeyebiliyor. Hastalık ilerledikçe iki farklı form ortaya çıkıyor: kuru ve ıslak FIP. Kuru formda kedi sinirsel belirtiler göstermeye başlıyor, vücudu koordinasyonunu kaybediyor, sarılık, kilo kaybı, kusma gibi belirtiler görülüyor.
Islak formda ise karın bölgesinde veya göğüste sıvı birikmesi başlıyor ve kedi bir anda tombullaşıyor gibi görünüyor ama aslında iç organları baskı altında kalıyor. Nefes almakta zorlanmaları, yavaş yavaş halsizleşmeleri işte bu yüzden. Ne yazık ki her iki formda da belirtiler zamanla kötüleşiyor ve tedavi edilmezse durum çoğu zaman ölümle sonuçlanıyor.
Teşhisi bile zor olan bu hastalık artık tedavi edilebiliyor mu?
Eskiden FIP neredeyse bir ölüm fermanı gibiydi çünkü elimizde işe yarar bir tedavi seçeneği yoktu. Ancak artık umut var. GS-441524 adı verilen ve FDA onayı alan bir ilaç sayesinde birçok kedi hayatta kalmayı başarıyor. Tedavi süreci genelde 84 gün sürüyor ama bazı durumlarda daha kısa süreli tedaviler de işe yarayabiliyor.
Üstelik başarı oranı oldukça yüksek. Son veriler, bu ilaçla tedavi edilen kedilerin yaklaşık %85’inin ilk 6 ayı sağlıklı geçirdiğini gösteriyor. Tedaviye ek olarak bazı destekleyici uygulamalar da süreci kolaylaştırabiliyor. Fakat her zaman veteriner kontrolü şart çünkü hastalık her kedide aynı şekilde ilerlemiyor.
Peki, önlem alabilir miyiz? Ya da daha önemlisi, bu hastalık diğer kedilere bulaşır mı?
Aslında uzmanlar, FIP’in kendisinin bulaşıcı olmadığını söylüyor. Ama FIP’e dönüşme potansiyeli olan koronavirüs bulaşıcı. Bu yüzden hijyen çok önemli. Özellikle birden fazla kediniz varsa, mama kaplarını ve kum kutularını ayrı tutmak, ortamı kalabalıklaştırmamak gerekiyor.
Her odada en fazla üç kedi olması öneriliyor. Ayrıca kedilerin bağışıklığını güçlü tutmak, stresten uzak bir ortamda yaşamalarını sağlamak hastalık riskini azaltabilir. FIP aşısı da mevcut ancak etkisi konusunda bilim insanları hala kesin konuşamıyor, bu yüzden veterinerinize danışmadan bu aşıyı yaptırmak çok önerilmiyor.
Bu hastalık sadece kedileri etkiliyor, köpekleri ya da insanları değil ama bu onu önemsiz yapmıyor. Özellikle sokakta yaşayan minik dostlarımız için bu hastalığı tanımak, belirtilerine dikkat etmek ve gerektiğinde hızlı davranmak hayati önem taşıyor. Çünkü onlar konuşamıyor ama bedenleri bize çok şey söylüyor. Ayrıca sıcak aylara girdiğimiz şu zamanlarda kapınızın önüne bir kap su, bir kap mama bırakmayı lütfen unutmayın...
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Kedilere dair içeriklerimiz 😻👇🏻
Neden Scottish Fold Gibi Cins Kedileri Sahiplenmemeliyiz?
Kedilerin Bize Sürtünmesinin Ardındaki Kalp Eriten Sebep
Kediler Neden Güneşlenmeyi Deli Gibi Sever?
Yorum Yazın
Tedavisi çok maliyetli..gönüllü insanlar için belediyeler destekde bulunmalı