TARİH

TOKİ, bir süre önce yeraltı şehirleri ve peribacalarıyla bilinen Nevşehir’de, Nevşehir Kalesi ve çevresinde kentsel dönüşüm çalışmalarına başladı. Öncelikle riskli 1500 yapı yıkıldı. Daha sonra yeni konutların yapılması için bölgede hafriyat çalışması başlatıldı. Ancak çalışmalar sırasında bir yeraltı şehrinin izlerine rastlandı. Tarihin 5 bin öncesine gittiği düşünülen yeraltı şehrinde kaçış galerileri, kiliseler tespit edildi. Saklı şehir, sanat merkezi, butik oteller ve sinema salonları olarak değerlendirilecek.Kültür ve Turizm Bakanlığı ile üniversitelerin arkeoloji bölümleriyle temasa geçilerek, araştırmalar başlatıldı. TOKİ de 90 milyon lira harcadığı projeyi durdurma kararı aldı. Arkeologlara göre şehir, 7 kilometreye ulaşan uzunluğuyla Nevşehir’in en büyük yeraltı şehri olacak.Erdinç Çelikkan’ın Hürriyet’te yer alan haberine göre TOKİ Başkanı Mehmet Ergün Turan, saklı şehirle ilgili şu bilgiyi verdi: “Bölge 3’üncü derece arkeolojik sit alanı ilan edildi. Bilinen bir yeraltı şehri değil. 7 kilometrelik tünel yollarından bahsediliyor. Biz bu alanlara inşaat yapacakken yeraltı şehri çıkınca çalışmayı durdurduk.”‘DÜNYANIN EN BÜYÜĞÜ OLABİLİR’“Nevşehir’e nasıl değer katarız diye düşünüyoruz, bunun için çalışıyoruz. Dönüşüm projesini şehrin dışına taşıyacağız. Burada 90 milyon lira harcadık, ancak bunu zarar olarak görmüyoruz. Bulunan şehir dünyanın en büyük yeraltı şehri de olabilir.”Tarihin 5 bin öncesine gittiği düşünülen yeraltı şehri, Nevşehir Kalesi ve çevresinde. Kaçış galerileri, kiliseler tespit edilen saklı şehir, sanat merkezi, butik oteller ve sinema salonları olarak değerlendirilecek.NEVŞEHİR Belediye Başkanı Hasan Ünver, 7 kilometrelik yeraltı şehriyle ilgili “Nevşehir’in ilçelerindeki yeraltı şehirleri buranın mutfağı bile olamaz” dedi ve şöyle devam etti: “Dönüşüm kapsamında 750 bin metrekarelik alanda yapılan çalışmaların 450 bin metrekaresinde yeraltı şehri vardı. Projeyle birlikte 2012’de çalışmaya başladık. 44 tarihi eseri korumaya aldık. Protokol gereği yıkıma başladığımızda aşağıda yeraltı şehri çıktı. 2013’te ilk galeriler tespit edildi. Koruma Kurulu’na başvurduk ve alan tescillendi.”Taraf

Tarih boyunca hayatın akışında önemli roller oynayan büyük küçük pek çok savaş gerçekleşti. Bu savaşlarda siperdeki askerleri, cephedeki komutanları, hatta savaşta kullanılan araçları yalnız bırakmayan 'resmî görevli', maskot ya da misafir birçok hayvan rol aldı. İşte bu miniklerden derlenen on beş tarihî kare.

Yeni keşfedilen bir mektuba göre, ailesi İngiltere'de uzun yıllar başbakanlık yapan Winston Churchill'i İslamiyet ile ilgilenmemesi için ikna etmeye çalıştı.Cambridge Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Warren Dockter, 1940-1945 ile 1951-1955 yıllarında İngiltere Başbakanlığı yapan Winston Churchill’e 1907’de gönderilen bir mektubu buldu. Churchill'in kardeşinin eşi Gwendoline Bertie'nin kaleme aldığı mektupta, 'Lütfen İslamiyet'i seçme. Paşalaşma ve Doğululaşma eğilimlerin olduğunu fark ediyorum. Eğer İslamla ilişki kurarsan, İslam’ı kabulün tahmin ettiğinden daha kolay olabilir. Buna karşı savaşmalısın' ifadeleri yer alıyor.İngiliz Independent gazetesinin haberinde, Churchill'in İslamiyet ve Doğu kültürüne ilgisi dolayısıyla din değiştirme ihtimalinin ailesinde endişeye neden olduğu belirtildi.Eski İngiltere Başbakanı’nın 1907 yılında dönemin ünlü aktivist ve yazarlarından Lady Lytton'a gönderdiği mektupta, 'Keşke Osmanlı İmparatorluğu'ndaki paşa gibi olsaydım' diye yazdığı da aktarıldı.Dockter, 'Churchill, hiçbir zaman ciddi anlamda din değiştirmeyi düşünmemiş. Mektubun yazıldığı dönemde ateist olduğunu bile söyleyebiliriz. Ancak Victoria dönemindeki birçok aydın gibi İslam kültürüne hayranlık duyduğu biliniyor' dedi.Churchill, İngiliz ordusuyla Sudan’dayken İslam kültürünü yakından gözlemleme fırsatı bulmuştu. 1899’da Sudan’da yaşadıklarını anlatan The River War kitabını yayımlayan Churchill, kitapta şu ifadelere yer vermişti:“Müslümanlar birey olarak müthiş özellikler gösteriyor. Ancak dinlerinin etkisi, inananların sosyal gelişimini engelliyor. Dünyada daha geriye dönük bir güç yok. Muhammedilik ölmekten çok uzakta, militan ve yayılmaya çalışan bir inanç.”Independent ve AA

TOKİ'nin, Nevşehir’de kentsel dönüşüm için yıktığı gecekonduların altından 7 kilometre uzunluğunda tarihi bir kent çıktı.

Kimi mucitler icadına kendini öylesine kaptırmışlar ki, 'ben bunun için ölürüm' demişler ve dediklerini yapmışlar .

Uluslararası araştırma ekibi Gediz Nehri civarında insanlık tarihine ışık tutacak taş keski buldu. 1.2 milyon yıllık keski Asya ve Afrika'dan Avrupa'ya göçün bilinenden eski başladığını ortaya koydu.TÜRK, İngiliz ve Hollandalı bilim adamları, Manisa'nın Kula ilçesi sınırlarındaki Gediz Nehri civarında Anadolu’nun en eski el yapımı aletini buldu. Kuvarsitten yapılan taş keskinin 1.2 milyon yaşında olduğu belirlendi. Harran Üniversitesi’nden Profesör Tuncer Demir, İngiliz Royal Holloway Üniversitesi’nden Profesör Danielle Schreve ile Hollandalı bilim adamlarının da katıldığı kazıda bulunan aletin yaşı yüksek duyarlılığa sahip radyometrik ve paleomagnetik ölçüm cihazlarıyla tespit edildi. İnsanlık tarihine ışık tutucak keşifle ilgili Science Daily adlı bilim dergisine açıklama yapan  Danielle Schreve, 'Taşın yaşı bize Asya ve Afrika kıtalarından Avrupa'ya göçün tahmin edilen tarihlerden çok daha önce gerçekleştiğini gösteriyor. Taş keski, Anadolu'da yerleşik yaşamın 1.24 ila 1.17 milyon yıl önce başladığını kanıtladı' dedi.  Bilim dünyası büyük göçün 350 bin ila 200 bin yıl önce olduğuna inanıyordu. Dünyanın en eski insan fosili de 2007'de Denizli'nin Kocabaş ilçesinde bulunmuştu. Bilim adamları batı Türkiye'nin insanlık tarihi için önemli  bulgular barındırdığını açıkladı. Kaynak: Rusya'nın Sesi

2015’e girerken arkeofili.com'un derlediği, Türkiye'den absürt ve trajikomik arkeolojik olay.

Darülbedayi’den bugüne 100 yıllık bir sanat kurumu olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın (İBBŞT) 100 yıllık arşivinin talan edildiği ortaya çıktı.En son “Cibali Karakolu” skandalıyla çalkalanan Şehir Tiyatroları’nda sular durulmuyor. 100 yıllık sanat kurumunun yaklaşık 100 bin materyalden oluşan arşivinin üçte birinin talan edildiği ortaya çıktı.Cumhuriyet'ten Ceren Çıplak'ın haberine göre, kurumun Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu ile Kütüphane Müdürü Enis Kayhan doğruladı.Yazıcıoğlu, göreve geldiğinde arşivin talan edildiğinin tespit edildiğini, arşivi toparlamak amacıyla da arşivi kapattıklarını açıkladı.Yazıcıoğlu, “100. yılımızı kutlarken arşivde hiçbir şeye ulaşamadım. Dosyaların içinde en önemli belgeler, kuruluş belgeleri, 1900’lü yılların gelişimini gösteren belgeler, müzelik eşyaların kayıp olduğunu tespit ettik. Vasfı Rıza Zobu ile Bedia Muvahhit’in fotoğrafları da vardı mesela” dedi.Yazıcıoğlu, “İznim olmadan arşivden hiçbir şey çıkmayacak. Arşiv denetimde olacak. Bu arşiv artık yol geçen hanı değil. Dünyanın en önemli arşivine sahibiz” diye de ekledi.Şu günlerde envanter oluşturmakla uğraşan Kütüphane Müdürü Kayhan ise yaklaşık 100 bin materyalden oluşan arşivde, 1930’lardan kalma nadir Osmanlı el yazmaları, Osmanlıca oyun metinleri, yerli ve yabancı kitaplar, dergiler, afişler, fotoğraf albümleri, piyes metinleri bulunduğunu belirtti.Kayhan, arşivdeki birçok materyalin de sahaflarda bulunduğunu söyledi. Kayhan’ın arşivin halka açık bir arşiv olmadığını belirtmesi üzerine Yazıcıoğlu da bu nedenle arşivden belgelerin çalınmasının kurum içi çalışanlarla ilgili olabileceğine işaret etti.Şu günlerde arşivin envanterini hazırladıklarını, kayıp parçaları araştırdıklarını belirten Kayhan, arşivde kayda girmemiş, sağda solda kalmış materyaller de olduğunu vurguladı.‘Belgeler kiloyla satılmış’İstanbul Büyükşehir Belediye Şehir Tiyatroları arşivinin talan edildiğinin ortaya çıkması üzerine, Erhan Yazıcıoğlu’ndan önceki genel sanat yönetmenleri Orhan Alkaya ve Hilmi Zafer Şahin’in görüşlerine başvurduk.Hilmi Zafer Şahin, konuyla ilgili sorumuzu, “Eski süreçleri bilmiyorum. Geçmişteki süreçte yangın, taşınma vb. nedenlerle kayıplar olmuştur. Benim dönemimde arşivdeki materyallerin listesi çıkarıldı. Tarandı, düzenlendi”diye geçiştirdi.Kendi döneminde arşivdeki materyalleri korumaya almaya çalıştıklarını ve belli bir noktada da önünü kestiklerini belirten Orhan Alkaya ise, “Çalınan, alınıp geri getirilmeyen çok fazla belge var maalesef. Sadece arşivden atılanlar bile paha biçilmez” diyerek arşivdeki talan olayını doğruladı.Yıllar önce, arşivden çıkarılan 1928 tarihli evrakları hurdacıda bulduklarını, o evrakların kiloyla satıldığını öğrendiklerini açıklayan Alkaya, “Bu dağınıklığı anlatamam. Maalesef Türkiye’de arşiv yok etme alışkanlığı var. Biz elimizden geleni yaptık, en azından eldekileri kurtardık. Koruyoruz artık. Arşivdekiler kayda geçiyor” dedi.Cumhuriyet | Ceren Çıplak

BBC Türkçe, aradan geçen 100 yıla rağmen harekâta ilişkin hala güncelliğini koruyan soruları uzmanlara sordu.

Bursa’nın İznik İlçesi’nde, göl kıyısının 20 metre açığında 1.5- 2 metre derinlikte bulunan ve 1600 yıl önce Aziz Neophytos’un adına inşa edilen bazilika, Amerika Arkeoloji Enstitüsü (Archaeological Institute of America) tarafından ’2014 Yılının En Önemli 10 Keşfi’ arasında gösterildi.Tarihi M.Ö. 4′üncü yüzyıla kadar uzanan, Bitinya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı uygarlıklarına ev sahipliği yapan İznik’te geçen Ocak ayında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından havadan yapılan fotoğraf çekimleri sırasında, ilçe ile aynı adı taşıyan gölün 20 metre açığında 1.5-2 metre derinlikte bazilika formunda bir kilise kalıntısı ortaya çıktı.Fotoğrafları inceleyen Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şahin’in bazilikanın bulunması ardından bunların incelendiğini, tarihi kaynakların araştırıldığını söyledi. Prof.Dr. Şahin, yapının Roma askerleri tarafından İznik Gölü kıyısında öldürülen ‘Aziz Neophytos’ adına yapılan kilise olduğunun belirlendiğini açıkladı. Prof.Dr. Şahin, Aziz Neophytos’un önce bazilikanın içine gömüldüğü, ardından 740′da meydana gelen deprem nedeniyle yakındaki Koimesis Kilisesi’ne götürüldüğünü açıkladı. Sualtı ekiplerinin incelemesi sonucu bazilikadaki mezar kapağının açık olmasının da antik kaynakları doğruladığını belirten Prof.Dr. Şahin, şöyle dedi:“Yeri bilinmeyen bu kilise; büyük olasılıkla tespit ettiğimiz bazilika. 740′daki depremle yıkılarak göl derinliklerine gömülür ve unutulur. Yazılı kaynaklarda, 8′inci yüzyılda Aziz Neophytos’un naaşının, yine İznik’te bulunan Koimesis Kilisesi’ne taşındığı ve oraya defnedildiği anlatılır. Bu güne kadar naaşın neden taşındığı bilinmemekteydi. Mezarlardan birinin kapağının açık olması naaşın taşındığını doğrulamakta. Böylece bazilikanın Aziz Neophytos’a ait olduğunu da söyleyebiliriz.”Prof.Dr. Mustafa Şahin, büyük deprem ile üst örtünün zemini kapladığını düşündüklerini de kaydederek, “Enkazın kaldırılması durumunda mozaik kaplamalı zemin döşemesi dahil tüm birimleri sualtında görebiliriz. İznik ile birlikte Bursa’nın kültür ve dinler tarihi açısından önemli bir çekim merkezi olmasına da katkı sağlayacak bu yapıda arkeolojik çalışmalar büyük önem taşımakta. Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü olarak bilimsel çalışmayı yürütmeye hazırız” dedi.İznik’teki bu keşif dünyadan da büyük yankı buldu. Uluslar arası haber ajanslarının yayını sonrası Amerika Arkeoloji Enstitüsü, Prof.Dr. Mustafa Şahin ile bağlantı kurarak detayları hakkında bilgi aldı. Enstitünün bu ay yayınlanan sayısında da bazilika 2014 yılında, ‘Dünyadaki En Önemli 10 Arkeolojik Keşif’ arasına alındı.Dergide, Prof.Dr. Mustafa Şahin’in görüşlerine de yer verilerek, sualtı müzesi olması konusundaki önerisi de yazıldı.“İLK AZİZLERDEN”Hıristiyanlık, Roma İmparatorluğu’nda 313 yılında Milano Fermanı ile serbest bırakıldı. Tarihi kaynaklara göre, fermandan önce Hıristiyanlığın yasak olduğu yıllarda henüz çocuk yaşta Aziz olan Neophytos, Romalı bir asker tarafından İznik Gölü kıyısında öldürüldü. Milano Fermanı’nın çıkmasının ardından sevenleri Aziz Neophytos adına önce göl kenarında bir kilise yaptı. Yüzyıllarca kilisenin içinde mezarı bulunan Aziz Neophytos’un cenazesi 740′taki büyük depremle birlikte İznik içinde ki başka bir kiliseye taşındı.İZNİK 7′NCİ SIRADAAmerikan Arkeoloji Enstitüsü’nün yayınladığı 2014 yılındaki 10 önemli keşif şunlar:1- İngiltere’nin ünlü Stonehenge Anıtının bulunduğu bölgede, yeraltı taramalarıyla yapılan incelemelerde 17 yeni tapınak bulundu.2- İngiltere’nin Devon bölgesinde Roma hazinesi bulundu.3- Yunanistan’ın Amphipolis kazı alanında yapılan çalışmalarda girişini kadın heykellerin koruduğu dev bir mezar keşfedildi.4- Nepal’de Buda’nın doğum yeri Lubini’de yeni buluntular keşfedildi.5- İsrail’in Kudüs kentinde bilim adamları Neandertal insana ait genetik örnekler buldu6- İngiliz kaşif Sir John Franklin’in kuzey kutbunda 1846 yılında kaybolan iki gemisinden biri, 168 yıl sonra kanada açıklarında bulundu.7- İznik’te batık bazilika bulundu.8-1930′lardan bu yana İngiltere’nin Bolton Müzesi’nde saklanan mumyanın sanılandan çok daha eski olduğu MÖ 4300 yılına ait olduğu ortaya çıktı.9- Danimarkalı arkeologlar Koge şehrinin batısında bulunan Sjelland adasında Vikinglere ait bir kale ortaya çıkardı.10- Meksika’nın Yucatan Yarımadası’ndaki kara delik adlı sualtı mağarasında 2 bin 7 yılında bulunan iskeletin 13 bin yıl önce yaşamış genç bir kıza ait olduğu belirlendi. DHA

Yunanistan'dan gelen Megaralılar M.Ö. 680'lerde Marmara Denizi'ni geçerek İstanbul'a ulaştılar ve bugünkü Kadıköy'de Halkedon adını verdikleri bir kent kurdular. 'Körler Ülkesi' olarak da anılan Halkedon'un halkı tarımla uğraşıyordu. M.Ö. 660'larda da Trak kökenli komutanları Bizans önderliğinde yola çıkan Mega'lıların diğer bir kolu bugünkü Sarayburnu'nun olduğu yerde başka bir kent daha kurdu.(Metin ibb.gov.tr 'den alınmıştır.)

Günümüze kadar ulaşmış 'Gece gözü : kör gözü' söyleminden uzandığımız Osmanlı Devleti dönemindeki aydınlatma bilindiği üzere daha ilkel düzeylerdeydi. Hava gazı Osmanlı'ya gelene kadar en çok kullanılan  aydınlatma şekilleri hepimizin aşina olduğu üzere meşale, çerağ, kandil, mum ve yağ lambasıydı. Halk, evlerinde ve dışarı çıktıklarında aydınlatma ihtiyaçlarını bu araçlarla gideriyorlardı.

İşte 1971'de Türkiye'ye gelen bir turistin objektifinden nefes kesici, bir o kadar da şaşırtıcı İstanbul fotoğrafları... Hepsi için kaynağa gidebilirsiniz...

Antalya Side’de Mayıs ayına yetiştirilmesi planlanan Sualtı Müzesi’nin kurulacağı Apollon Tapınağı önünde yer alan su altındaki tarihi mezarlar da müzeye dahil edilecek.Meksika’nın Karayip Denizi’nde bulunan dünyaca ünlü sualtı müzesinin Side’de kurulan benzerinde çalışmalar hızla sürüyor. Deniz Ticaret Odası (DTO) Antalya Şubesi ve Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı işbirliğinde sürdürülen, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destek verdiği çalışmalarda sona yaklaşıldı.DTO Antalya Şube Başkanı Bekir İnanç Kendiroğlu, deniz tabanında bulunan M.Ö. 7’nci yüzyıla ait mezarların da müze bünyesine dahil edilmesi için girişimde bulunduklarını belirtti.2700 yıllık geçmişi olan mezarların 1’inci Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından tahrip edilerek içlerinin boşaltıldığını belirten Bekir İnanç Kendiroğlu, “Deniz dibindeki mezarların da sualtı müzesine dahil edilmesi için hazırladığımız projeyi bakanlığa sunduk. Gerekli izinlerin ardından arkeolog dalgıçlar su altındaki bu mezarların restorasyonunu yapacak. Mezarları sualtı müzesine dahil etmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.Mezarların dalış turizmi için oldukça güzel tarihi eserler olduğunu kaydeden Kendiroğlu, “Bu mezarların büyük kısmı kum altında. Çevresini temizleyerek ortaya çıkarmak ve sergilemek bölge turizmi için de önemli” dedi.Bir turizm merkezi olan Side’yi dünya çapında sualtı turizm merkezi yapmayı hedeflediklerini vurgulayan Kendiroğlu, “Mayıs ayında açılışı yapılacak olan 100 heykelin yer alacağı sualtı müzesi için gerekli izinlerin ve çalışmaların ardından tarihi mezarlar da Side’ye kazandırılacak. Side’ye dalış turizmi için binlerce turist gelmesini istiyoruz” diye konuştu.DHA

Bir yıl önce tam da bugün, ülke gündemine yolsuzluk iddiaları bomba gibi düşmüştü. O günden bugüne çok şey yazıldı, söylendi. İddialar hala ortada. Ve 17 Aralık artık ülke tarihimizin önemli bir parçası. Peki dünyada '17 Aralık' gününün nasıl bir karşılığı var? Tarihte 17 Aralık günü gerçekleşen en önemli olayları sizler için derledik.